Jak podzielić majątek wspólny?
Jak podzielić majątek wspólny?
Niniejszy artykuł odpowiada na pytanie kiedy i w jaki sposób możliwe jest dokonanie podziału majątku wspólnego małżonków.
Najpierw rozdzielność majątkowa
Zawarcie związku małżeńskiego powoduje powstanie ustroju ustawowej wspólności majątkowej. Póki wspólność majątkowa istnieje nie możemy dokonać podziału majątku wspólnego. Wobec tego, pierwszym krokiem w drodze do podziału majątku wspólnego jest ustanowienie rozdzielności majątkowej.
Kiedy ustanowimy już rozdzielność majątkową, nasz majątek wspólny przekształca się ze współwłasności łącznej w ułamkową, a do majątków osobistych każdego z małżonków trafia udział wynoszący ½ majątku wspólnego. Od razu nasuwa się pytanie – co konkretnie przypadnie któremu małżonkowi z majątku wspólnego? Kwestię tę rozstrzyga właśnie podział majątku wspólnego.
Mamy dwie możliwości – dokonać podziału majątku wspólnego w sądzie lub za pomocą umowy.
Przeczytaj również: w jaki sposób możliwe jest ustanowienie rozdzielności majątkowej. Zobacz nasz artykuł Jak ustanowić rozdzielność majątkową?
Umowny podział majątku wspólnego
Zdecydowanie najprostszym i najszybszym sposobem będzie umowa o podział majątku wspólnego. Przepisy prawa nie regulują formy takiej umowy. Teoretycznie mogłaby to być nawet umowa ustna, co jednak w przypadku tak poważnych czynności nie jest dobrym rozwiązaniem. Warto wziąć pod uwagę, że jeśli w skład majątku wspólnego wchodzą przedmioty majątkowe, co do których rozporządzenia wymagana jest forma szczególna, umowa o podział majątku wspólnego taką formę powinna dla swojej ważności przyjąć. Najczęściej w skład majątku wspólnego wchodzi jakaś nieruchomość, dlatego też umowa o podział majątku wspólnego w takim przypadku powinna dla swojej ważności przyjąć formę aktu notarialnego. W umowie ustalamy jaki jest skład majątku wspólnego, wartość poszczególnych składników oraz to w jaki sposób zostanie ten majątek podzielony, czyli co, komu przypada. Zazwyczaj należy jeszcze odpowiednio rozliczyć udziały, to znaczy, jeżeli jeden z małżonków przejmuje na wyłączną własność nieruchomość musi spłacić drugiemu małżonkowi połowę jej wartości. Małżonkowie mają jednak pełną dowolność w kształtowaniu podziału majątku wspólnego i ustalaniu wartości poszczególnych składników wchodzących w jego skład. Oczywiście, zawarcie takiej umowy wymaga zgodności małżonków i ich współpracy. Przy sporządzaniu takiej umowy warto poradzić się adwokata, który może doradzić jaka forma umowy będzie konieczna oraz może przygotować projekt takiej umowy.
Zwiększeniem usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego będzie wzrost kosztów jego utrzymania związany np. z rozpoczęciem studiów i koniecznością wynajęcia pokoju czy nagłą chorobą, której skutkiem będzie konieczność pokrycia wysokich kosztów leczenia.
Zwiększeniem możliwości zarobkowych zobowiązanego będzie, np. rozpoczęcie przez niego lepiej płatnej pracy, spłata zadłużenia która go obciążała, otrzymanie darowizny zwiększającej jego majątek czy osiąganie innych dodatkowych dochodów (np. z czynszu najmu nieruchomości, której jest właścicielem).
Sądowy podział majątku
Kiedy małżonkowie nie widzą możliwości znalezienia porozumienia co do podziału majątku wspólnego, pozostaje wyłącznie dokonanie podziału majątku wspólnego przez Sąd. W tym celu należy złożyć odpowiedni wniosek do Sądu miejsca położenia majątku (najczęściej nieruchomości jako najbardziej wartościowego składnika tego majątku) chyba, że wspólność ustała w wyniku śmierci jednego z małżonków, wtedy będzie to sąd spadku. Opłata od wniosku wynosi 1000 zł. Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt podziału majątku wspólnego, opłata jest niższa i wynosi 300 zł. Sądowy sposób podziału majątku wspólnego jest więc także przeznaczony dla małżonków, którzy w tej kwestii są zgodni. Podziału majątku wspólnego można dokonać także w postępowaniu rozwodowym. Jeżeli jednak dokonujemy sądowego podziału majątku wspólnego przed lub po rozwodzie musimy zainicjować nowe postępowanie.
Co powinien zawierać wniosek?
Oprócz elementów typowych dla pism procesowych, powinien w gruncie rzeczy, zawierać to samo co umowa o podział majątku wspólnego, czyli wskazanie, co wchodzi w skład majątku wspólnego, jaka jest tego wartość oraz jak ten majątek należy podzielić. Decydując się na sądowy podział majątku wspólnego w sytuacji konfliktu z drugim małżonkiem musimy liczyć się z tym, że postępowanie może trwać długo. Jednakże, należy podział majątku wspólnego przeprowadzić najwcześniej jak to możliwe, w celu zabezpieczenia swoich interesów oraz uniknięcia niepewności czy roztrwonienia tego majątku przez drugiego małżonka.
Potrzebujesz porady prawnej w zakresie sprawy o podział majątku? Prawnicy z naszej Kancelarii zapewnią Ci profesjonalną pomoc na każdym etapie postępowania. Posiadamy szeroką wiedzę oraz duże doświadczenie w zakresie spraw rodzinnych oraz spadkowych, dzięki któremu przeprowadzimy Cię w sposób kompleksowy i efektywny przez procedurę sądową. Jeśli masz pytania, skontaktuj się z nami lub skorzystaj z poniższego formularza.
W celu uzyskania porady prawnej zostaw swój numer telefonu, a oddzwonimy do Ciebie jeszcze dzisiaj.
Stachowiak Kancelaria Adwokacka
ul. Kramarska 3/1
61-765 Poznań
tel. 61 307 18 00
e-mail: kontakt@rodzinne-stachowiak.pl
Podstawa prawna:
– art. 38 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 785 z późn. zm.)
– art. 566 oraz art. 567 Ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1460 z późn. zm.)
Stan prawny na dzień 19 marca 2020 roku.
Powyższa informacja nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości omawianego zagadnienia. Każdy przypadek ze względu na swoją specyfikę wymaga indywidualnej analizy.
