Zapis zwykły
Zapis zwykły
Często słyszymy stwierdzenie, że spadkodawca coś komuś zapisał w testamencie. Czym, wobec tego, jest zapis w myśl przepisów prawa spadkowego? Na to pytanie odpowiemy w niniejszym artykule.
Dwa rodzaje zapisów – zwykłe i windykacyjne
W pierwszej kolejności należy wskazać, że przepisy prawa cywilnego wyróżniają dwa rodzaje zapisów: zwykły oraz windykacyjny. W niniejszym artykule zajmiemy się tym pierwszym.
Zapis zwykły – rodzaj rozporządzenia testamentowego
Zapis zwykły jest to rozporządzenie testamentowe polegające na tym, że spadkodawca zobowiązuje spadkobierców ustawowych lub testamentowych albo zapisobierców windykacyjnych do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby, zwanej zapisobiercą. Biorąc to pod uwagę, sporządzenie zapisu wymaga sporządzenia testamentu. Przykładem zapisu może być takie zdanie: Zobowiązuje mojego spadkobiercę ustawowego Katarzynę Kowalską do zapłaty kwoty 10.000 zł na rzecz Jana Kowalskiego. W tym przykładzie Katarzyna jest zobowiązaną z tytułu zapisu, a Jan jest zapisobiercą.
Zapisobierca nie jest obciążony długami spadkowymi
Po pierwsze zapisobierca nie jest powołany do dziedziczenia. Konsekwencją tego jest to, że z chwilą otwarcia spadku nie wchodzi w całokształt praw i obowiązków spadkodawcy, nie jest więc odpowiedzialny za długi spadkowe. Z chwilą otwarcia spadku, zapisobierca nabywa roszczenia do zobowiązanych z tytułu zapisu o jego wykonanie.
Kto może być zapisobiercą?
Zapisobiercą może być każda osoba fizyczna i prawna mająca zdolność do dziedziczenia. Co istotne, zapis zwykły może być ustanawiany także na rzecz spadkobierców ustawowych czy testamentowych.
Przedmiot zapisu – nie musi należeć do spadku
Spadkodawca ma dużą swobodę w ustalaniu przedmiotu zapisu, czyli świadczenia majątkowego, do spełnienia którego zobowiązani będą spadkobiercy lub zapisobiercy windykacyjni. Może to być każde świadczenie majątkowe, które może stanowić przedmiot zobowiązania. Takim świadczeniem może być, np. przeniesienia własności rzeczy, zapłata, zwolnienie z długu itp. Przedmiot zapisu zwykłego nie musi nawet należeć do spadku. Jest jednak jeden wyjątek – jeżeli spadkodawca uczynił przedmiotem zapisu rzecz oznaczoną co do tożsamości, w braku odmiennej woli spadkodawcy, jeżeli w chwili otwarcia spadku nie należała ona do spadku lub spadkodawca był zobowiązany do jej sprzedaży, taki zapis jest bezskuteczny.
Zapis zwykły to dług spadkowy
Obowiązek wykonania zapisu zwykłego obciąża spadek i należy do długów spadkowych. Spadkodawca musi ustanowić zapis zwykły osobiście. Również zapisobierca może zostać obciążony obowiązkiem spełnienia świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby. Jest to tzw. zapis dalszy.
Zapis zwykły – sposób na gratyfikację określonej osoby
Zapisobierca, oczywiście może dążyć do wykonania przedmiotu zapisu na drodze sądowej, jeżeli zobowiązany od tego obowiązku się uchyla. Roszczenie z tytułu zapisu przedawnia się z upływem lat pięciu od dnia wymagalności zapisu.
Zapis jest dobrym rozwiązaniem dla spadkodawców, którzy chcą w jakiś sposób wynagrodzić określone osoby bez powoływania ich do spadku. Oczywiście, spadkodawca nie ma pełnej gwarancji, że zapis zostanie wykonany, gdyż spadkobiercy zawsze mogą spadek odrzucić. Jeżeli jednak zdecydują się na jego przyjęcie, będą zobowiązani także do wykonania przedmiotu zapisu. To samo dotyczy zapisobierców windykacyjnych czy zapisobierców zwykłych obciążonych zapisami dalszymi.
Potrzebujesz porady prawnej w zakresie sprawy spadkowej? Prawnicy z naszej Kancelarii zapewnią Ci profesjonalną pomoc na każdym etapie postępowania. Posiadamy szeroką wiedzę oraz duże doświadczenie w zakresie spraw rodzinnych oraz spadkowych, dzięki któremu przeprowadzimy Cię w sposób kompleksowy i efektywny przez procedurę sądową. Jeśli masz pytania, skontaktuj się z nami lub skorzystaj z poniższego formularza.
W celu uzyskania porady prawnej zostaw swój numer telefonu, a oddzwonimy do Ciebie jeszcze dzisiaj.
Stachowiak Kancelaria Adwokacka
ul. Kramarska 3/1
61-765 Poznań
tel. 61 307 18 00
e-mail: kontakt@rodzinne-stachowiak.pl
Podstawa prawna: art. 968 – art. 981 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.).
Stan prawny na dzień 27 kwietnia 2020 roku.
Powyższa informacja nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości omawianego zagadnienia. Każdy przypadek ze względu na swoją specyfikę wymaga indywidualnej analizy.
