Dział spadku, a przyznanie spadkobiercom przedmiotów w testamencie
Dział spadku, a przyznanie spadkobiercom przedmiotów w testamencie
Niejednokrotnie zdarza się, że w testamencie spadkodawca wymienia poszczególne składniki spadku i wskazuje, jakiemu spadkobiercy mają przypaść. Co, jeżeli spadkodawca w taki sposób wymieni niemal wszystko co wchodzi w skład spadku? Jaki wpływ takie rozporządzenie ma na dział spadku?
Zapisy wyczerpujące cały spadek
Wyobraźmy sobie sytuację, w której spadkodawca w testamencie wskazuje, że jego mieszkanie ma przypaść żonie, a oszczędności na koncie i samochód córce. Co do zasady uznalibyśmy, że w testamencie tym żona i córka są zapisobiercami, a nie spadkobiercami. Jeżeli jednak spadkodawca nie miał nic więcej oprócz mieszkania, oszczędności i samochodu, żona i córka będą spadkobiercami, a nie zapisobiercami. Taki testament wbrew pozorom jednak komplikuje sprawy spadkowe, a nie je ułatwia. Dużo lepszym rozwiązaniem byłoby, gdyby w powyższym przykładzie spadkodawca wskazał np. że powołuje do dziedziczenia swoją żonę i ma jej przypaść 2/3 spadku oraz córkę i ma jej przypaść 1/3 spadku.
Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku i dział spadku
Dlaczego taki testament komplikuje sprawy? Po pierwsze, wcale nie skutkuje on tym, że spadkobiercy nie będą musieli przejść postępowania o stwierdzenie nabycia spadku oraz działu spadku. Sąd, w tym przypadku i tak będzie musiał ustalić, jakie udziały spadkowe są im przynależne, wobec czego będzie musiał wycenić wymienione mieszkanie, samochód oraz oszczędności. Sprawdzić, czy faktycznie wyczerpują one cały majątek spadkowy oraz ustalić, w jakich częściach ułamkowych dziedziczą żona i córka.
W dziale spadku sąd niekoniecznie musi postąpić tak, jakby chciał tego spadkodawca
Następnie, będzie konieczne przeprowadzenie działu spadku i tutaj, co jest najistotniejsze, sąd nie jest związany wolą spadkodawcy. Oczywiście, sąd będzie dążył do tego, żeby urzeczywistnić wolę spadkodawcy wyrażoną w testamencie, ale niekoniecznie będzie tak, że to mieszkanie zostanie przypisane żonie, a całe oszczędności i samochód córce. Sąd będzie musiał dokonać takiego podziału majątku, aby wartości składników majątkowych, powierzonych określonym spadkobiercą, odpowiadały ich udziałowi spadkowemu, ustalonemu w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. Co istotne, wartości poszczególnych składników spadku ustalone przez sąd w postępowaniu o dział spadku mogą być inne niż te ustalone w postępowaniu o stwierdzenie spadku.
Pilnujmy, aby zapisy nie wyczerpywały całego spadku
Biorąc pod uwagę powyższe, przyznanie przez spadkodawcę poszczególnych przedmiotów spadkobiercom w testamencie, zamiast określenia ich ułamkowego udziału w spadku, tylko komplikuje sprawy spadkowe i prowadzi do ich wydłużenia. Oczywiście, jeżeli ustanawiamy zapisy i nie wyczerpują one całego majątku spadkowego, jak najbardziej jest to zasadne. Takie zapisy możemy ustanawiać też na rzecz spadkobierców. Pamiętajmy jednak o tym, aby takie zapisy po prostu nie wyczerpywały całego majątku spadkowego.
Potrzebujesz porady prawnej w zakresie sprawy spadkowej? Prawnicy z naszej Kancelarii zapewnią Ci profesjonalną pomoc na każdym etapie postępowania. Posiadamy szeroką wiedzę oraz duże doświadczenie w zakresie spraw rodzinnych oraz spadkowych, dzięki któremu przeprowadzimy Cię w sposób kompleksowy i efektywny przez procedurę sądową. Jeśli masz pytania, skontaktuj się z nami lub skorzystaj z poniższego formularza.
W celu uzyskania porady prawnej zostaw swój numer telefonu, a oddzwonimy do Ciebie jeszcze dzisiaj.
Stachowiak Kancelaria Adwokacka
ul. Kramarska 3/1
61-765 Poznań
tel. 61 307 18 00
e-mail: kontakt@rodzinne-stachowiak.pl
Podstawa prawna: art. 961 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.).
Stan prawny na dzień 29 kwietnia 2020 roku.
Powyższa informacja nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości omawianego zagadnienia. Każdy przypadek ze względu na swoją specyfikę wymaga indywidualnej analizy.
