Dział spadku
Dział spadku
Dział spadku to jeden z etapów prowadzących nas do nabycia przedmiotów po zmarłym spadkodawcy. W niniejszym artykule przyjrzymy się mu bliżej.
Cel działu spadku
Celem dokonania działu spadku jest ustalenie, jakie konkretnie przedmioty wchodzące w skład majątku spadkowego przypadną każdemu ze spadkobierców. Do czasu dokonania działu spadku, majątek spadkowy tworzy jedną całość.
Dwa sposoby na dokonanie działu spadku
Mamy dwie możliwości dokonania działu spadku. Możemy tego dokonać umownie lub na drodze postępowania sądowego. Oczywiście, zanim dokonamy działu spadku, musimy uzyskać postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialne poświadczenie dziedziczenia.
Umowny dział spadku – szybszy i prostszy
Niewątpliwie szybszym i prostszym sposobem będzie dokonanie umownego działu spadku. Sposób ten ma jedną istotną niedogodność, a mianowicie wymaga ścisłej współpracy i zgody wszystkich spadkobierców. Forma takiej umowy jest uzależniona od tego, co wchodzi w skład majątku spadkowego. Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, umowa taka dla swojej ważności wymaga formy aktu notarialnego. Z całą pewnością forma aktu notarialnego jest formą najpewniejszą, ale jeżeli w skład spadku nie wchodzi nieruchomości czy przedsiębiorstwo, wystarczy poprzestać na zwykłej formie pisemnej. Projekt takiej umowy o dział spadku z całą pewnością może przygotować adwokat.
Sądowy dział spadku – czasem nieunikniony
Jeżeli chodzi o sądowy dział spadku to wymaga on przeprowadzenia postępowania. Postępowanie takie odbywa się w trybie nieprocesowym, wobec czego inicjowane jest wnioskiem. Można powiedzieć, że wniosek to odpowiednik pozwu w trybie nieprocesowym. Wniosek taki może złożyć każdy zainteresowany i to nie musi być wyłącznie spadkobierca, może to być także inna osoba posiadająca w tym interes, np. wierzyciel. Sądem właściwym do złożenia wniosku jest sąd rejonowy ostatniego miejsca pobytu spadkodawcy. Na żądanie uczestnika działu spadku, sąd spadku może przekazać sprawę sądowi rejonowemu, w którego okręgu znajduje się spadek lub jego znaczna część, albo sądowi rejonowemu, w którego okręgu mieszkają wszyscy współspadkobiercy. Żądanie takie należy zgłosić najpóźniej na pierwszej rozprawie.
Wniosek o dział spadku – opłata i wskazówki co do treści
Wniosek taki oczywiście trzeba opłacić. Wysokość opłaty jest zależna od kilku czynników. Opłata podstawowa to 500 zł. Jeżeli nasz wniosek zawiera zgodny projekt podziału jest ona niższa i wynosi 300 zł. Jeżeli jednak nasz wniosek o dział spadku łączymy z wnioskiem o zniesienie współwłasności to opłata wynosi 1000 zł. Z kolei 600 zł zapłacimy, jeżeli wniosek o dział spadku połączony z wnioskiem o zniesienie współwłasności zawiera zgodny projekt podziału. Niewątpliwie więc opłaca dojść do porozumienia także przed sądem. Dzięki temu zapłacimy niższą opłatę, a postępowanie będzie trwało krócej.
Wniosek o dział spadku powinien wskazywać, co wchodzi w skład majątku spadkowego, jaką wartość przedstawiają poszczególne składniki tego majątku oraz jak chcielibyśmy je podzielić. Generalnie istnieją trzy możliwości: podział fizyczny, nakazanie sprzedaży i podział środków z niej pochodzących między spadkobierców oraz przekazanie danego składnika na wyłączną własność jednego ze spadkobierców z obowiązkiem spłaty pozostałych spadkobierców.
Postanowienie o dziale spadku – co zawiera?
Sąd w postanowieniu o dziale spadku wymienia ustalone przez siebie składniki majątku spadkowego, ich wartość oraz sposób ich rozdzielenia pomiędzy spadkobierców. Postanowienie takie możemy zaskarżyć apelacją.
Możliwość łączenia postępowania o dział spadku z innymi postępowaniami
Jak już wskazano wyżej, postępowanie o dział spadku można połączyć z postępowaniem w sprawie zniesienia współwłasności. Ma to miejsce wtedy, kiedy majątek spadkowy lub poszczególne wchodzące w jego skład rzeczy stanowią współwłasność z tytułu innego jeszcze niż dziedziczenia, np. wchodzą w skład wspólności ustawowej wynikającej z małżeństwa. Wtedy trzeba dokonać najpierw podziału majątku wspólnego, a następnie działu spadku, co można uczynić w jednym postępowaniu sądowym łącząc to w jednym wniosku.
Potrzebujesz porady prawnej w zakresie sprawy spadkowej? Prawnicy z naszej Kancelarii zapewnią Ci profesjonalną pomoc na każdym etapie postępowania. Posiadamy szeroką wiedzę oraz duże doświadczenie w zakresie spraw rodzinnych oraz spadkowych, dzięki któremu przeprowadzimy Cię w sposób kompleksowy i efektywny przez procedurę sądową. Jeśli masz pytania, skontaktuj się z nami lub skorzystaj z poniższego formularza.
W celu uzyskania porady prawnej zostaw swój numer telefonu, a oddzwonimy do Ciebie jeszcze dzisiaj.
Stachowiak Kancelaria Adwokacka
ul. Młyńska 4/2
61-729 Poznań
tel. 61 307 18 00
e-mail: kontakt@rodzinne-stachowiak.pl
Podstawa prawna: art. 680 – 689 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.), art. 51 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 785 z późn. zm.).
Stan prawny na dzień 20 kwietnia 2020 roku.
Powyższa informacja nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości omawianego zagadnienia. Każdy przypadek ze względu na swoją specyfikę wymaga indywidualnej analizy.
Autor: apl. adw. Karol Chmieliński
